top of page
Zoeken

Henriette Polak-Schwarz (1893-1974): humaniste en kunstmecenas

Lezing door kunsthistorica dr. Lies Netel


Als feestelijke afsluiting van de tentoonstelling De Joods Groningse Vrouwengalerij organiseert Synagoge Groningen op 19 april 2024 een lezing. Tijdens deze finissage bespreekt kunsthistorica dr. Lies Netel de joodse achtergrond van Henriette Polak-Schwarz (1893-1974), haar humanistische levensopvatting en het belang van haar financiële ondersteuning van naoorlogse kunstenaarsinitiatieven. Op 12 april 2024 is het precies 50 jaar geleden dat deze sterke vrouw vrij onverwacht overleed.


Henriette Polak in 1917 (foto uit collectie Joods Museum Amsterdam); geportretteerd door Joop Sjollema (collectie Museum Henriette Polak); Lies Netel in het Museum Henriette Polak in Zutphen.


Henriette Polak-Schwarz wordt in 1893 geboren als oudste dochter in een liberaal joods gezin in Zutphen. Haar vader is oprichter van de geur- en smaakstoffenfabriek Polak&Schwarz. Voor de oorlog is ze opgeleid als maatschappelijk werker. Wanneer haar echtgenoot Leo Polak in 1928 wordt benoemd tot hoogleraar Wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit Groningen, verhuist het gezin Polak-Schwarz naar deze stad. In de Tweede Wereldoorlog wordt Leo Polak van het leven beroofd in het concentratiekamp Sachsenhausen. Henriette Polak overleeft de oorlog en wordt daarna actief binnen het Humanistisch Verbond. Door de verkoop van aandelen van het bedrijf van haar vader verwerft ze kapitaal dat ze benut om humanistische ideeën te realiseren en het culturele klimaat in Nederland te bevorderen. Zo is ze medeoprichter van het A.H. Gerhardhuis, het eerste pension voor buitenkerkelijke bejaarden in Amsterdam, en het Rosa Spier Huis in Laren, een verzorgingstehuis waar kunstenaars en wetenschappers op leeftijd kunnen wonen en blijven werken. Dankzij haar financiële steun kon het idee van Joop Sjollema voor een museum voor Nederlandse klassiek moderne kunst in Zutphen worden gerealiseerd. De opening van dit Museum Henriette Polak in 1975, maakte ze niet meer mee. Ze overleed in 1974 op 80-jarige leeftijd.

 

Lies Netel

Dr. Lies Netel studeerde kunstgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen en promoveerde in 2017 aan de faculteit Culturele Studies van de Universiteit Maastricht. Van 2002 tot 2010 was ze conservator van Museum Henriette Polak in Zutphen. Voor het museum schreef ze verschillende publicaties, waaronder in 2008 Het hart van de collectie Museum Henriette Polak, waarin naast de collectie ook het ontstaan van het museum staat beschreven.


Henriette Polak-Schwarz: humaniste en kunstmecenas

lezing door Lies Netel

Locatie: Synagoge Groningen, Folkingestraat 60

Datum & Tijd: vrijdag 19 april 16.00 uur | de expositie is vanaf 13.00 uur voor het laatst te bezoeken

Tickets: €5,50 (incl. expositiebezoek & koffie/thee) | tickets worden op 19 april bij de balie verkocht | u kunt reserveren@synagogegroningen.nl ovv 'Lezing 19-04-2024'.

bottom of page