Sprekende Stenen, Stolpersteine in de Schilderswijk Groningen
Op 29 april werd in het Groninger Forum het boek Sprekende Stenen, Stolpersteine in de Schilderswijk Groningen gepresenteerd. Het boek vertelt het verhaal achter de Stolpersteine in de vorm van levensbeschrijvingen van alle 271 slachtoffers van oorlogsgeweld in de wijk. Voor bijna al deze mensen is een Stolperstein voor hun voormalig woonhuis gelegd.
Het boek Sprekende stenen vertelt de verhalen bij deze stenen. Daarvoor zijn nabestaanden overal in de wereld opgespoord en verhalen opgetekend die nog niet eerder zijn vastgelegd. Over mensen met dromen en idealen: uitvinders van puddingpoeder of splintervrije brillenglazen, vluchtelingen die zich in leven houden met een kraam op de markt, een parketmedewerker die vermomd als zuster Jo per ambulance verzetsdaden pleegt, een meisje dat opeens niet meer naar school mag. Verhalen die duidelijk maken hoe mensen in moeilijke omstandigheden veerkrachtig blijven: de behangwinkelier die verduisteringspapier gaat verkopen, mensen die hun baan of bedrijf kwijtraken en vervolgens een pension beginnen, de buurman van de foute hoofdcommissaris van politie die onderduikers helpt.
De Tweede wereldoorlog wordt daarmee heel concreet binnen de grenzen van een wijk: vluchtelingenproblematiek, collaboratie en verzet, het doorgaan van het dagelijks leven, Arbeitseinsatz, Jodenvervolging, onderduiken, een vergissingsbombardement, zware gevechten bij de bevrijding. Dat geeft het boek een extra dimensie.
Sprekende stenen roept ook de vraag op: Wat had ik gedaan? Had ik onderdak durven bieden, verzet durven plegen?
Sprekende Stenen, Stolpersteine in de Schilderswijk Groningen Van Gorcum, 256 blz., € 25,--
